Tang-sî chiah-ē-tàng hō͘ chiòng-gāi-chiá chiong-chí pī bô-chêng bú-jio̍k? Tī-sî hêng-hō͘ liân-tióng-chiá kòe-lō͘ ê chun-giâm?
Ūi thiah-tû pháiⁿ-mi̍h-á (lō͘-cha̍h) ta-ke phah-piàⁿ pun-pho í-keng cha̍p-lōa-nî, khì-sí-lâng ê sī pháiⁿ-mi̍h-á it-ti̍t bōe-tàng ôan-chôan siau-bia̍t; Sui-bóng lán-ê hoat-kui í-keng chin–ôan-pī, tiong-iong-chèng-hú mā-ū kiōng-sek sīm-chì phah-heng-khám kóng ē-kái-koat.
為去除怪物 (路阻) 大家努力奔波已十多年了，可恨的是怪物一直沒能被完全消滅；雖然我們的法規已經很完備，中央政府也有共識甚至信誓旦旦會解決。
Sui-jiân bat-ū chi̍t-tōaⁿ sî-kan chôan–Tâi pháiⁿ-mi̍h-á sò͘-liōng khòai-sok kiám-chió kòe, tān sûi-tio̍h sî-kan piàn-tōng kok-sek pháiⁿ-mi̍h-á it-ti̍t seⁿ–chhut-lâi, sīm-chì tē-hng-chèng-hú koh-í kok-chióng sin-siat-kè hêng-thé “thé-thiap” chiòng-gāi-chiá tòng-chò chèng-chek.
雖然曾有一段時間全台怪物數量快速降低過，但隨著時間變動各式怪物已經逐漸復活，甚至地方政府還以各種新設計造型「體貼」障礙者視為政績。
Góan hui-siông khó͘-náu, hiān-hiān sī m̄-tio̍h ê mi̍h-kiāⁿ koh ūi-hô ē seⁿ–bē-sòa?
我們非常苦惱，明明是不對的東西又為何能生生不息？
Chèng-hú ê thāi-tō͘ ē khì-sí-lâng:
政府的態度讓人氣結：
- Múi-chhù góan hiòng tong-kio̍k tâu-sò͘, chha-put-to lóng-hō͘ “koaⁿ-bûn” phah-chhèng tńg–lâi, ia̍h-sī koaⁿ-ôan chhìn-chhái sa hoat-lēng chhò-ngō͘ kái-soeh, ia̍h-bô tio̍h-sī chú-kóan-tan-ūi chhōe chioh-kháu the-sak chek-jīm. Tng lán it-chài hóan-èng, chiah ko͘-put-chiong pān-lí kok-tan-ūi hōe-khám, hō͘ tâu-sò͘-lâng piàⁿ-chiàn kok-tan-ūi.
每次我們向當局投訴，幾乎都被「官樣答覆」打槍回來，或官員隨意找法令錯誤解釋，要不就是主管單位找藉口推卸責任。當我們一再反映後，才不情願的辦理各單位會勘，讓投訴人奮戰多方。 - Nā-sī hó-ūn, hōe-khám-soah ē koat-gī thiah-sak; Tān éng-éng sū-āu koh ē hông thau-thau-á chng–tńg-khì.
若幸運的話，會勘後怪物會被決議拆除；但往往事後又會被偷偷裝回去。
Góan tiāⁿ-tiāⁿ tú-tio̍h ê chêng-hêng:
我們常碰到的狀況：
- Góan it-ti̍t tú-tio̍h, “che-sī su-jîn-thó͘-tē bô-ûi-hoat”. Tān bêng-bêng tio̍h-sī thè-sok-tē he̍k-chiá khai-hòng-khong-kan, mā-ū-ê sī hō͘ hui te̍k-tēng-lâng thong-hêng ê hiān-iú-hāng-tō; Koaⁿ-ôan chóng-kā chek-jīm sak-hō͘ kóan-úi-hōe. Góan bōe-liáu-kái, lán mā-ū hoat-lēng kui-hōan kóan-úi-hōe ê chek-jīm a, ûi-hoat ná-ē m̄-chhú-lí?
我們最常碰到，「這是私人土地不違法」。但明明就是退縮地或開放空間，也有些是供公眾不特定人通行的既有巷道；官員總把責任推給管委會。我們不解，我們也有法令規範管委會的責任呀，違法怎不處理？ - Góan koh tiāⁿ-tiāⁿ thiaⁿ–tio̍h “Gún ē thê-chhíⁿ gia̍p-chú, tān gún bô-kôan-chek.” Koaⁿ-ôan chóng lām-sám-iōng tō-tek-khóan-khǹg tāi-thè kiù-chèng ûi-hoat, soat bōe-kì “i-hoat-pān-lí” sī kong-bū-ôan ê thian-chit.
我們又常聽到「我們會提醒商家，但我們沒權責。」官員總濫用道德勸說以代替糾正違法，忘了「依法辦理」是公務員的天職。 - “Chia bô-sio̍k-î to͘-chhī-kong-hn̂g-le̍k-tē”. Chóng-kóng-chi̍t-kù, tong-kio̍k chhú-lí pháiⁿ-mi̍h-á chóng-sī í “siat-si-siat-pī” ûi khó-liōng, soah m̄-sī su-khó hit-ê siat-si sī-m̄-sī siong-gāi “kòe-lō͘-lâng” ê kôan-ek.
「這裡不屬於都市公園綠地」。總之，當局處理怪物問題總是以「設施設備」為考量，而不是思考該設施是否傷害「過路人」的權益。
Góan beh chek-būn tong-kio̍k, tang-sî chiah-ē-tàng hō͘ chiòng-gāi-chiá chiong-chí pī bô-chêng bú-jio̍k? Tī-sî hêng-hō͘ liân-tióng-chiá kòe-lō͘ ê chun-giâm?
我們要責問當局，何時才能終止讓障礙者被無情羞辱？何時還給年長者過路的尊嚴？
Ūi-tio̍h siā-hōe ê chìn-pō͘, góan jīm-ûi chit-ê siā-hōe put-eng-kai hō͘ chiòng-gāi-chiá kap liân-tióng-chiá chûn-chāi kok-chióng kî-sī, chhiáⁿ tong-kio̍k i-kù CRPD ê li̍p-hoat-cheng-sîn, kóaⁿ-kín chè-tēng “hóan-kî-sī-hoat”!
為了社會的進步，我們認為這個社會不應該讓障礙者及年長者存在各種歧視，請當局依據 CRPD 的立法精神，趕緊訂定《反歧視法》！
鄭豐喜基金會
無障礙行動總監 Lim Bun-hoa (林文華)
2020/1/22
